Trải qua một thế kỷ hình thành và phát triển, báo chí cách mạng Việt Nam đã khẳng định vị trí không thể thay thế trong hành trình đấu tranh giành độc lập, bảo vệ và xây dựng Tổ quốc. Dù trong khói lửa chiến tranh hay thời kỳ đổi mới và hội nhập, báo chí luôn là tiếng nói của Đảng, Nhà nước và nhân dân, là vũ khí tư tưởng sắc bén, là nhịp cầu kết nối niềm tin và khát vọng.

Ngày 21/6/1925, báo Thanh Niên do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập ra số báo đầu tiên đã đánh dấu sự ra đời của báo chí cách mạng Việt Nam, mở ra một thời kỳ mới với sứ mệnh cao cả: là tiếng nói của Đảng, Nhà nước và nhân dân.

Trong giai đoạn từ năm 1925 đến 1945, báo chí cách mạng đóng vai trò như một chiến sĩ tiên phong trên mặt trận tư tưởng. Ngày 1-10-1929, Báo Búa Liềm – cơ quan trung ương của Đảng Cộng sản Đông Dương – ra số đầu tiên. Dù chỉ tồn tại đến tháng 2-1930 (số 9) nhưng tờ báo đã đánh dấu sự trưởng thành của báo chí cách mạng. Theo thống kê, từ năm 1925 đến cuối năm 1929, đã có hơn 50 tờ báo và tạp chí cách mạng xuất bản. Đến tháng 6-1936, báo chí Việt Nam phát triển mạnh với 230 tờ các loại.

Sau khi nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời năm 1945, báo chí tiếp tục phát huy vai trò trong kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.

Hai cơ quan báo chí đầu tiên là Đài tiếng nói Việt Nam và Thông tấn xã Việt Nam, cùng hàng trăm cơ quan báo chí lớn nhỏ lần lượt được thành lập. Trong suốt những năm kháng chiến, báo chí cách mạng là vũ khí sắc bén góp phần làm nên những chiến thắng lịch sử vẻ vang của dân tộc. Đến năm 1957, miền Bắc nước ta đã có trên 130 tờ báo với đội ngũ phóng viên hoạt động sôi nổi, bám sát từng bước chuyển mình của thời đại.

Khi đất nước hoàn toàn thống nhất năm 1975, báo chí bước sang giai đoạn mới – vừa góp phần củng cố hòa bình, xây dựng đất nước, vừa chuẩn bị cho công cuộc đổi mới. Ngày 7-7-1976, Hội Nhà báo Việt Nam và Hội Nhà báo yêu nước và dân chủ miền Nam thống nhất thành một tổ chức duy nhất hoạt động trên phạm vi toàn quốc, lấy tên là Hội Nhà báo Việt Nam. Sự kiện này đánh dấu bước chuyển biến, sự thống nhất của hệ thống báo chí từ trung ương đến địa phương. 

 Giai đoạn từ 1986 đến 2010, báo chí Việt Nam bước vào thời kì đổi mới toàn diện, đánh dấu bước ngoặt mạnh mẽ khi báo chí chuyển mình toàn diện và phát triển vượt bậc cả về nội dung lẫn hình thức thể hiện. Các loại hình báo chí như báo in, phát thanh, truyền hình không ngừng đổi mới về các tiếp cận và truyền tải thông tin. Đặc biệt, sự ra đời và phát triển của báo điện tử đã mở ra một không gian truyền thông rộng lớn, nhanh nhạy, góp phần đưa thông tin chính thống đến gần hơn với công chúng và thúc đẩy sự đổi mới mạnh mẽ của toàn ngành báo chí.

Từ năm 2010 đến nay, báo chí Việt Nam bước vào kỷ nguyên số với nhiều cơ hội và thách thức. Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo, công nghệ dữ liệu lớn đã thay đổi mạnh mẽ phương thức sản xuất và phân phối thông tin. Báo chí không chỉ dừng lại ở việc cung cấp tin tức mà còn chủ động đấu tranh chống tin giả, bảo vệ luồng thông tin chính xác, có trách nhiệm.

Tròn 100 năm hình thành và phát triển, báo chí cách mạng Việt Nam không ngừng đổi mới, giữ vững vai trò là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, đồng hành cùng dân tộc trên mọi chặng đường lịch sử. Đây không chỉ là hành trình của thông tin mà còn là hành trình của niềm tin, lý tưởng và khát vọng xây dựng một Việt Nam hùng cường.

Tổng hợp: Hồng Nhi - Báo chí K21